AI Agent гэж юу вэ?
AI Agent буюу хиймэл оюун ухааны агент нь тодорхой зорилгод хүрэхийн тулд орчноос өгөгдөл цуглуулж, дүн шинжилгээ хийж, шийдвэр гаргах, үйлдэл хийх чадвартай систем юм. AI агентууд нь мэдрэх, ойлгох, суралцах, болон үйлдэл хийх гэсэн үндсэн дөрвөн чадварыг ашиглан ажилладаг.
AI Agent-ийн онцлог
AI Agent нь дараах үндсэн элементүүдтэй байна:
- Орчин (Environment): Агентийн үйл ажиллагаа явагддаг бодит эсвэл хийсвэр орчин.
- Мэдрэгч (Sensors): Орчноос мэдээлэл цуглуулах хэрэгслүүд.
- Үйлдэгч (Actuators): Агентын үйлдлийг орчинд дамжуулдаг механизм.
- Бодлогын систем (Policy): Одоогийн төлөвөөс хамааран ямар үйлдэл хийхийг тодорхойлдог дүрэм.
AI Agent-ийн ангилал
AI агентуудыг дараах байдлаар ангилж болно:
Энгийн агентууд (Simple Reflex Agents). Өнгөрсөн өгөгдөлд үндэслэн шийдвэр гаргахгүй, зөвхөн одоогийн орчны мэдээллийг ашигладаг. Жишээ: Дулааныг тохируулдаг термостат.
Санах ойтой агентууд (Model-Based Reflex Agents). Өнгөрсөн мэдээллийг хадгалж, ирээдүйд шийдвэр гаргахад ашигладаг. Жишээ: Замын хөдөлгөөнийг удирддаг систем.
Зорилготой агентууд (Goal-Based Agents). Тодорхой зорилгод хүрэхийн тулд өөрийн үйлдлүүдийг төлөвлөдөг. Жишээ: Автомат жолоодлоготой машин.
Суралцагч агентууд (Learning Agents). Орчноос суралцаж, өөрийгөө сайжруулах чадвартай. Жишээ: Алгоритм аргаар тоглоомын стратеги суралцах AI.
AI Agent хэрхэн ажилладаг вэ?
AI Agent-ийн ажиллах үйл явц дараах үе шатаас бүрдэнэ:
Мэдээлэл цуглуулах (Perception). Орчноос өгөгдөл цуглуулах.
Дүн шинжилгээ хийх (Processing). Цуглуулсан өгөгдлийг боловсруулж, орчны төлөвийг тодорхойлох.
Шийдвэр гаргах (Decision Making). Бодлогын системд үндэслэн хамгийн тохиромжтой үйлдлийг сонгох.
Үйлдэл хийх (Action). Сонгосон үйлдлийг орчинд хэрэгжүүлэх.
AI Agent-ийн хэрэглээ
Автомат жолоодлоготой тээвэр (Autonomous Vehicles). AI Agent нь замын хөдөлгөөн, явган зорчигчдыг таньж, аюулгүйгээр зорчих чиглэлийг сонгох замаар ажиллана.
Эрүүл мэндийн систем (Healthcare). Өвчтөнүүдийн оношлогоо болон эмчилгээний төлөвлөгөөг боловсруулж, эмчийн шийдвэрт дэмжлэг үзүүлэх.
Санхүүгийн шинжилгээ (Finance). Хөрөнгийн зах зээлийн чиг хандлагыг урьдчилан таамаглах, хөрөнгө оруулалтын стратеги боловсруулахад ашиглагддаг.
Тоглоомын AI (Gaming). AI Agent нь тоглоомын стратегийг суралцаж, орчин, нөхцлөөс хамааран шийдвэр гаргаж, зөв үйлдэл хийнэ.
Ухаалаг туслахууд (Smart Assistants). Siri, Alexa зэрэг ухаалаг туслахууд хэрэглэгчийн асуултад хариулж, үйлдэл хийж, даалгавар гүйцэтгэх гэх мэт.
Мульти-агент систем (Multi-Agent Systems, MAS)
Мульти-агент систем нь олон AI агентууд хамтран ажиллах, асуудал шийдвэрлэхэд зориулсан технологи юм. Энэ олон агентуудын хооронд мэдээлэл солилцох, яаж хамтран хэцүү төвөгтэй асуудлуудыг шийдвэрлэхэд чиглэн хөгжүүлэгдэж байгаа ба тухайлбал, ухаалаг хотуудын замын хөдөлгөөний зохицуулалт болон хэд хэдэн роботын хамтын ажиллагааны (swarm robots) жишээг дурдаж болно.
Дүгнэлт
AI агентууд нь бүх салбарт хөгжиж буй технологийн үндэс болж, илүү нарийвчлалтай, найдвартай шийдлийг бий болгож байна. Судалгааны чиглэлүүд нь агентуудын ёс зүй, үр ашиг, хурд, ухаалаг байдал, мөн байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийг сайжруулахад чиглэж байгаа нь бидний ирээдүйд томоохон хувь нэмэр оруулах болно гэж судлаачид, эрдэмтэд үзэж байна.
Эх сурвалж
- Russell, S., & Norvig, P. (2021). Artificial Intelligence: A Modern Approach. Pearson Education.
- OpenAI. (2023). What is AI? https://openai.com
- Goodfellow, I., Bengio, Y., & Courville, A. (2016). Deep Learning. MIT Press.
